Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time Domestic Helpers: DUBAI (UAE)

Transcription

1 Gabay sa Pangingibang Bansa Para sa mga First-Time Domestic Helpers: DUBAI (UAE)

2 Gabay Sa Pangingibang Bansa Para Sa Mga First-Time Domestic Helpers (DUBAI UAE) Mga Manunulat: Andrea Bianca Gamboa de Vera, at Raya Pauline Symaco Joson mula sa De La Salle University-Manila Layout and Design: Andrea Bianca Gamboa de Vera, Raya Pauline Symaco Joson, at Gianina Santiago Mga Imahe: Nicole Soltes Para sa: MIGRANTE INTERNATIONAL

3 mga nilalaman Paunang Salita Tungkol sa Dubai (UAE) Ang Pag-alis sa Pilipinas Mga Kailangan Para Makakuha ng Pasaporte (Para sa Bagong Aplikante) Mga Karagdagan na Kailangan Para sa mga Muslim na Aplikante Mga Kailangang Dokumento na 5 Dapat Ayusin at Magkaroon Overseas Exit Clearance Name Hire Processing Procedure (Para sa mga Direct Hire/Name Hire) Household Service Worker NC II Certification ng TESDA Philippine Overseas Employment Agency (POEA) 5. Philippine Overseas Labor office (POLO) Pre-Departure Orientation Seminar ng OWWA Mga Karapatan Bilang Domestic Helper Federal Law Immigration Law Kafala System Laman ng Employment Contract 2007 Employment Contract para sa Domestic Helpers at Sponsors Mga Kailangang Bayaran ng Employer sa POEA 9 Gabay Para Makaiwas sa Illegal Recruitment 17 Documentation Costs Processing Fees Placement Fee Paalala Ano ang Illegal Recruitment? Iba pang Anyo ng Illegal Recruitment Paano Makaiwas sa Illegal Recruitment Paalala Mga Ahensyang Dapat Tandaan 10 Mga Dapat at Di-Dapat Gawin Department of Foreign Affairs (DFA) 2. Department of Labor and Employment (DOLE) 3. Overseas Workers Welfare Administration (OWWA) Mga Dapat Gawin at Tandaan sa Pagtira sa Dubai (UAE) Mga Hindi Dapat Gawin sa Pagtira sa Dubai (UAE)

4 mga nilalaman Mga Paglabag at Nararapat na Parusa Para sa mga Land-Based Worker Kabilang ang mga House Helper at Domestic Helper Dagdag na Gabay Mula sa Migrante Ang Pagdating sa Ibang Bansa Lokasyon at Numero ng Embahada ng Pilipinas, OWWA at POLO Embahada sa Dubai (UAE) OWWA Dubai (UAE) POLO Dubai (UAE) Dagdag na Gabay Mula sa Migrante Ano ang Aking Gagawin Sakaling May Mangyari Mga Kailangang Gawin Kung Sakaling Magkaroon ng Kaso Dagdag na Gabay Mula sa Migrante Mga Kailangang Dokumento Para Magsampa ng Kaso NOTES

5 PAUNANG SALITA Andrea Bianca G. de Vera at Raya Pauline S. Joson Migrante International Thesis Group (DLSU) Bilang mga estudyante na nag-aaral ng Organizational Communication, tinuruan kaming tumingin lagpas sa mga bagay at problemang pangkaraniwan na makikita sa ating kapaligiran. Ang aming kurso ay hindi lamang simpleng pakikipagkomunika sa mga kompanya at organisasyon, ang aming kurso ay ang kursong may puso at may magandang hangarin na nais na makatulong upang mapabuti ang estado ng maraming buhay, upang maiangat ang mga Non-Government Organization at tulungan silang maiparating ang kanilang misyon at bisyon sa mga tao. Napakadaming organisasyon dito sa Pilipinas na pwede naming tulungan para sa aming thesis ngunit sinandya naming piliin ang Migrante International dahil naniniwala kami na napakalayo ang mararating ng aming proyekto, at maraming buhay ang maliligtas sa simpleng proyektong ito. hahanap-hanapin ang alaga at yakap ng kanilang mga magulang. Mga babae na kahit labag man sa inyong kalooban, pipilitin at titiisin ang hirap ng pagiging domestic helper sa ibang bansa. Ano pa nga ba ang hinihintay natin? Umuwi ang iba sa inyo ng nakakahon? Panahon na para matigil ang pang-aabuso at pananakit. Panahon na para maging handa sa kahit ano mang pwedeng mangyari sa labas ng ating bansa. Panahon na ng pagbabago at ito ay magsisimula sa tanging gabay na ito. Malapit sa aming mga puso ang adbokasiya ng Migrante International, sa unang pag-uusap pa lamang namin kasama ang presidente nito na si Mr. Gary Martinez, ay tinamaan na kami at agad naming ninais gumawa ng pagbabago sa kasalukuyang sitwasyon at hinaharap ng mga Pilipino sa ibang bansa. Kami ay dalawang simpleng estudyante lamang mula sa De La Salle University-Manila na walang ibang hinahangad kung hindi makatulong sa pag-unlad ng ating bansa at hindi lingid sa kaalaman namin na kayo, mga Overseas Filipino Workers ang pangunahing dahilan kung bakit sa kabila ng mga paghihirap at pagbagsak ng ekonomiya sa buong mundo, ang Pilipinas ay nakatayo at may laban pa rin. Kahit kami man ay nag-aaral sa isang mamahaling unibersidad na puno ng mga taong hindi pa nakakaranas ng hirap sa kanilang buhay, pinapangako namin na ni minsan hindi kami nag bulag-bulagan sa realidad ng totoong buhay. Naririnig namin ang inyong mga tinig. Pati narin ang inyong mga iyak ng pangungulila sa inyong mga mahal sa buhay. 1 Kaya t napagdesisyunan naming gawin ang gabay na ito. Alay namin ito sa inyong mga bagong bayani ng ating bansa. Kayong mga ina na mawawalay sa piling ng inyong mga asawa at anak. Mga anak na

6 TUNGKOL SA DUBAI (UAE) Ang United Arab Emirates o U.A.E ay isang bansa sa timogsilangang bahagi ng Arabian Gulf Region. Ito ay binubuo ng pitong (7) katipunan: ang Abu Dhabi; ang kabisera at tinuturing din na isa sa pinakamalaking siyudad sa bansa, Dubai; ikalawa (2nd) sa pinakamalaking siyudad, Sharjah, Ajman, Umm al-quwain, Ras al- Khaimah at al-fujairah. 1 Bawat isang katipunan ay pinamumunuan ng kani-kanyang pinuno sa ilalim parin ng Federal System ng gobyerno ng U.A.E. 2 Ang pangunahing wika ng mga Emirati o mga tao na naninirahan sa U.A.E ay Ingles at Arabic dahil karamihan sakanila ay Sunni Muslim at Shi a Muslim. Pumapangalawa (2nd) lamang ang mga Hindu at sumunod ang mga Kristyano kaya t kahit na mainit o humid ang klima sa bansa, kinakailangang konserbatibo parin ang pananamit ng mga babae. Ngunit kumpara sa ibang Muslim Country, hindi ganoong kastrikto ang batas ng U.A.E pag dating sa pananamit ng mga dayuhan basta t kinakailangang desente parin at bawal magpakita ng mga braso at binti ang mga babae. Nagsisimula ng Linggo hanggang Huwebes ang mga araw ng trabaho sa U.A.E. Pahinga ang mga tao kapag Biyernes at Sabado, maliban sa mga domestic helpers. United Arab Emirate Dirham (AED o DHS) naman ang tawag sa pera ng U.A.E. Ang isang (1) DHS ay katumbas ng mahigit kumulang na labing-isang (11) piso (base pa noong Agosto ng 2011). 3 Sa kasalukuyan, pangatlo (3rd) ang U.A.E. sa mga pangunahing destinasyon ng mga baguhang domesitc helpers mula sa Pilipinas. Batay sa POEA OFW Deployment per Country per Skill, mayroong labintatlong libo t isang daan at walongpu t apat (13,184) na katao ang dumayo sa U.A.E. sa loob ng taong

7 ang ang pag-alis sa sa pilipinas Dito palang ipinapaalam na namin sa kanila ang lahat ng kailangan nilang malaman bago sila umalis ng Pilipinas. Kasi doon lahat nagsisimula eh. Dapat bago sila umalis alam na nila yung tamang impormasyon. 3 Mr. Gary Martinez, Presidente ng Migrante International

8 Mga Kailangan Para Makakuha ng Pasaporte (Para sa Bagong Aplikante) Personal na magpakita sa Department of Foreign Affairs Kumpletong Application Form Birth Certificate (BC) na nasa Security Paper (SECPA) at galing sa National Statistics Office (NSO) o Certified True Copy (CTC) na galing sa Local Civil Registrar na may patunay na galing NSO Patunay ng pagkakakilanlan o iba pang mga dokumento na mayroong buong pangalan, araw at lugar ng kapanganakan, at pagkamamamayan Mga Karagdagan na Kailangan Para sa mga Muslim na Aplikante Para sa mga Nakarehistro ang Kapanganakan: (Tignan ang Para Sa Mga Bagong Aplikante) Para sa mga Hindi Nakarehistro ang Kapanganakan: Late registered Birth Certificate (BC) na nasa Security Paper (SECPA) at galing sa National Statistics Office (NSO) Orihinal at photocopy ng Voter s Affidavit o iba pang dokumento na mayroong araw at lugar ng kapanganakan, pagkamamamayan, pagkakilanlan at tribal affiliation Para sa mga may Asawa na Babae: Marriage Certificate (MC) na nasa Security Paper at galing sa NSO o Certified True Copy na galing sa Local Civil Registrar na may patunay na galing sa NSO Para sa mga Widowed: Death Certificate ng asawa Para sa mga Anulled: Certified true copy at photocopy ng unang pahina at ng dispositive portion ng judgement on annulment at NSOissued Marriage Certificate na may annotation sa annulment decree Para sa mga Divorced: Certified true copy at photocopy ng unang pahina at ng dispositive portion ng judgement on divorce na nakuha ng dayuhang asawa na may patunay na galing sa Philippine Embassy o Consulate kung saan nakuha ang diborsiyo 4

9 Bumalik sa Mga Nilalaman Mga Kailangang Dokumento na Dapat Ayusin at Magkaroon Overseas Exit Clearance Ang Overseas Exit Clearance o OEC ay ibinibigay sa lahat ng manggagawang Pilipino na papuntang ibang bansa. Pwede ito maging sa anyo ng Overseas Employment Certificate (OEC) o E-receipt (Electronic Receipt). 6 Overseas Employment Certificate (OEC) Ang OEC ay ipinepresenta sa POEA Labor Assistance Center (LAC) at Bureau of Immigration (BI) sa airport para hindi na kinakailangang magbayad ng travel tax at terminal fee. Kasama nito, binibigyan din ng libreng OFW electronic ID card o e-card. Ito ay nagsisilbing identification card para magamit ang lahat ng serbisyo para sa mga OFWs. 7 Mga Kailangang Dokumento para Mabigyan ng OEC 8 1. Pasaporte na balido pa ng hindi kulang ng anim (6) na buwan bago ang pag-alis ng bansa 2. Entry Visa na nakatatak sa Pasaporte 3. Photocopy ng Kontrata o Certificate of Employment 4. No Objection Certificate (NOC) kapag walang Entry Visa na nakatatak sa Pasaporte E-Receipt Ang E-Receipt ay patunay na nabayaran na ang lahat ng kailangan na transaksyon sa POEA, OWWA, at PhilHealth. 9 Name Hire Processing Procedure (Para sa Mga Direct Hire/Name Hire) Ang Name Hire ay tumutukoy sa mga manggagawa na nakakuha ng trabaho sa labas ng bansa ng walang tulong mula sa kahit ano mang ahensya. Ngunit kinakailangan parin nilang magparehistro sa POEA para maiwasan ang kahit ano mang paglabag sa kanilang karapatan o kontrata. Sa paraan na ito, mababantayan din ng ahensya ang katayuan ng manggagawa bilang OFW sa ibang bansa. 10 Mga Kailangang Dokumento para sa mga Household Service Workers (HSW) 11 Unang Bahagi: Employment Contract na: May pirma ng HSW at ng employer Verified ng Philippine Overseas Labor Office (POLO)/Labor Attache May patunay na galing Philippine Embassy Work Permit/ Bisa/ No Objection Certificate (NOC) Balidong Pasaporte 2X2 Picture (Para sa Medical Referral) Hiling para hindi makasama sa Direct Hiring Policy ng POLO TESDA NC II para sa mga HSW (Para sa mga bagong HSWs) Pangalawang Bahagi: Pre-Departure Orientation Seminar (PDOS) Certificate Medical Certificate na galing sa mga DOH-Accredited na klinika o ospital 5 Paalala: Ihanda ang orihinal at photocopy ng mga dokumento

10 Mga Kailangang Dokumento na Dapat Ayusin at Magkaroon Proseso (Para sa Name Hires): 12 6

11 Mga Kailangang Dokumento na Dapat Ayusin at Magkaroon Household Service Worker NC II Certification ng TESDA Ang Philippine TVET Qualification and Certfication System o PTQCS ay isang struktura na ginagamit para kilalanin ang mga kakayahan ng mga middle-level skilled occupations kung saan kabilang ang mga household service workers. 13 Mga Kailangang Dokumento para sa Pag-Apply ng HSW NC II 1. Kumpletong Application Form 2. Tatlong (3) Passport size na litrato na may pangalan sa likod ng bawat isa 3. Kumpletong Self Assessment Form Proseso para Mabigyan ng HSW NC II: Skills Training 2. Competency Assessment 3. Certification 7

12 Mga Kailangang Dokumento na Dapat Ayusin at Magkaroon Skills Training Competency Assessment Certification 15 PAALALA: 1. Bago magpatala sa isang training program, siguraduhin muna na ito ay nakarehistro sa TESDA. 2. Bayaran lamang ang halaga na pinahihintulutan ng TESDA ayon sa opisyal na website ( at humingi ng resibo. 3. Kinakailangang makatanggap ng Certificate of Completion pagkatapos ng pagsasanay. 4. Kapag mayroon nang karanasan dati bilang household service worker, pwedeng hindi na magsanay bago dumiretso sa Competency Assessment. PAALALA: 1. Kumuha ng endorsement letter mula sa recruitment agency. Ito ay kailangan ninyong ipapakita sa assessment center para kayo ay matanggap. 2. Kinakailangang marunong kayong maglinis ng bahay, maghugas at magplansta ng damit, at magluto ng pagkain para mapatunayan na marunong kayong maging household service worker. Ito ay tinatawag na Performance Assessment. 3. Pwedeng sumailalim sa Competency Assessment kahit na nakapagtapos ng training program hangga t alam ninyo na kaya niyong gampanan ang mga tungkulin bilang household service worker. 4. Pwede din sumailalim sa Portfolio Assessment ngunit hindi ito inaalok para sa mga baguhang household service worker. 5. Ang assessment fee ay isang libong (1000) piso lamang para sa kahit anong anyo ng Competency Assessment. 6. Humingi ng opisyal na resibo mula sa assessment center. 7. Kapag bumagsak, kinakailangan magbayad muli ng isang libong (1000) piso para makaulit muli ng assessment. 8. Kapag nakapasa naman, irerekomenda agad ng assessment center na bigyan kayo ng National Certificate mula sa TESDA. PAALALA: 1. Ang certification fee ay isang daang (100) piso lamang at kailangang bayaran ito sa opisina ng TESDA. 2. Ang resibo at ang National Certficate (NCII) para sa Household Service Workers ay ibibigay pagkatapos magbayad. 3. Kailangang ipresenta sa POEA ang National Certificate kasama ng kontrata bago pa man makaalis ng bansa para mabigyan ng Overseas Employment Certificate (OEC) 4. Ang National Certificate ay balido hanggang limang (5) taon. 8

13 Mga Kailangang Bayaran Documentation Costs 16 Pasaporte (Regular) Pasaporte (Rushed) NBI/Police Clearance Medical Examination Trade Tests/TESDA Certification* Authentication ng mga dokumento Birth Certificate (*Kapag Kinailangan Lamang) = Php 950 (15 working days) Php 1200 (7 working days) 17 Php Php Php Processing Fees 21 Bisa POEA Processing Fee OWWA Membership Contribution PhilHealth Medicare Placement Fees = (Depende sa bansang pupuntahan) US $100 / Php 4, US $25 / Php 1, Php 900 Pwedeng maningil ang recruitment agency ng placement fee na nagkakahalaga sa isang (1) buwan na sahod. Ngunit tandaan na mayroong ibang bansa na ipinagbabawal ang paniningil ng placement fees. 22 PAALALA: Ayon sa patakaran ng POEA, ang employer ang kailangang magbayad ng documentation costs at processing fees ng domestic helper. 23 9

14 Mga Ahensyang Dapat Tandaan 10 Depertment of Foreign Affairs (DFA) Ang Department of Foreign Affairs o DFA ay ang pangunahing ahensya ng gobyerno na responsable sa paghahangad ng maayos na foreign policy para sa bansa. Ang kanilang misyon ay ang mapaabot ang interes ng sambayanang Pilipino sa buong mundo sa pamamagitan ng pagbuo ng matitibay na relasyon sa iba t ibang bansa. Nakikipag-ugnayan din ang DFA sa iba pang international organizations para protektahan ang territorial integrity at national sovereignty ng Pilipinas. 24 Department of Labor and Employment (DOLE) Ang Department of Labor and Employment o DOLE ay ang opisyal na ahensya ng gobyerno ng Pilipinas na namamahala sa paggawa at pagpapatupad ng mga patakaran at programa na may kinalaman sa labor at employment. Ang kanilang misyon ay magkaroon ng mas madaming oportunidad para sa manggagawang Pilipino pati narin ang protektahan ang kanilang mga kapakanan bilang trabahador. 25 Overseas Workers Welfare Administration (OWWA) Ang Overseas Workers Welfare Administration o OWWA ay isang ahensyang kabahagi ng Department of Labor o DOLE. Ang kanilang pangunahing layunin ay protektahan at itaguyod ang kapakanan at kabutihan ng mga Overseas Filipino Workers o OFWs at ng kanilang mga pamilya batay sa Labor Code ng Pilipinas. Responsibilidad din ng OWWA na asikasuhin ang repatriation ng mga OFWs sakaling magkaroon ng giyera, epidemya, sakuna at iba pang mga banta sa kanilang kaligtasan. 26 Philippine Overseas Employment Administration (POEA) Ang POEA o Philippine Overseas Employment Administration ay ang namumunong ahensya ng Pilipinas na namamahala sa pangangasiwa at pagtataguyod ng mga programang may kinalaman sa pagtratrabaho ng mga Pilipino sa labas ng bansa. Kabilang sa mga mithiin ng ahensya ay ang pagreregula ng industriya na may kinalaman sa pagpapadala ng mga Pilipino abroad; ang pakikipag-ugnayan sa mga employer sa labas ng bansa upang maging gabay sa mga nararapat at legal na usapin; ang pangangalaga sa kaligtasan at kapakanan ng mga OFWs; at ang pagbibigay suporta sa pamamagitan ng pagturo sa mga OFW kung paano gamitin ng tama ang perang kinikita at magbunga ang hirap at pagod sa pag-alis ng Pilipinas. 27 Philippine Overseas Labor Office (POLO) Ang POLO o Philippine Overseas Labor Office ay kasalukuyang mayroong tatlumpu t pitong (37) opisina sa iba t ibang bansa at rehiyon. Ang mga misyon ng POLO ay: siguraduhing mayroong sapat na proteksyon ang mga trabahador na Pilipino sa pagkakaroon ng maayos na papeles at pagsunod sa mga polisiya ng bansang pinagtratrabahuhan; magbigay ng handang tulong sakaling may Pilipinong nangangailangan sa lugar na sakop; maghanap ng maayos na mga oportunidad pangtrabaho na pwedeng pasukan ng mga Pilipino sa bansang iyon; at huli ay ang pagtaguyod sa pangkalahatang kabutihan ng mga OFWs sa bansang nasasakop sa pamamagitan ng mga programa at aktibidad na makakatulong sa pagyaman ng kaalaman ng mga OFWs ukol sa bansang pinagtratrabhuhan at sa Pilipinas. 28

15 Pre- Departure Orientation Seminar ng OWWA Ang Pre-Departure Orientation Seminar o PDOS ay isinasagawa ng OWWA para sa lahat ng mga paalis na OFWs. Ang pangunahing layunin ng PDOS ay ang maiparating ang lahat ng kailangang malaman para maihanda ang sarili pagdating sa ibang bansa Lahat ng mga paalis na OFWs ay kinakailangang dumalo sa PDOS. Ang mga seminar na ito ay isinasagawa ng mga iba t ibang ahensyang lisensyado ng POEA at mga non-profit na organisasyon. Bawat seminar ay inaabot ng limang (5) oras dahil isa-isang nitong sinusuri ang mga sumusunod na paksa: Values Clarification The Code of Discipline para sa mga OFWs Coping Mechanisms Karapatan at Obligasyon na nasa Kontrata Tungkulin at Obligasyon Institutional Support Systems Remittance Procedures HIV/AIDS Education Travel Procedures Kamakailan lamang ay isinama narin ang self-defense sa seminar. Itinuturo ito saparaan ng pagpapanood ng isang tatlumpung (30) minuto na bidyo na ginawa ng International Organization for Migration o IOM. Naghanda rin ang organisasyon ng mga karagdagan na materyales tungkol sa pisikal, sekswal at pananalapi na pang-aabuso sa mga OFWs

16 Mga Karapatan Bilang Domestic Helper Federal Law Ang karapatan ng mga migrant domestic workers ay hindi kasali sa Federal Law ng U.A.E. Alinsunod sa batas na ito, sila ay kabilang sa kateorgya na contract workers ngunit hindi pantay ang turing sa kanila. Dahil dito, nawawalan sila ng mga karatapan na magkaroon ng limitadong oras ng trabaho, bakasyon kada linggo o taon at endof-work compensation. o Suweldo Sumusuweldo ng hindi baba sa DHS 500 o US $130 kada buwan ang isang migrant domestic worker sa U.A.E. Minsan, pwede pa itong tumaas sa DHS 700 o US $200 kada buwan. Ang kanilang suweldo ay batay sa kanilang lahi at hindi sa kanilang kakayahan. o Kontrata Kinakailangan din mayroon silang kontrata na panghahawakan sa kanilang employer na manggagaling sa recruitment agency. Sa dokumentong ito nakasaad ang kanilang mga karapatan at responsibilidad bilang migrant domestic worker. o Work Permit at Residence Visa Ang karaniwang kontrata ng isang domestic worker ay tumatagal ng dalawang (2) taon sa ilalim ng isang employer. Kapag ito ay napaso na, pwedeng irenew ang work permit at residence visa. Kinakailangan lang ipakita ng employer ang mga importanteng dokumento tulad ng: 1. Balido na Pasaporte 2. Maid Sponsorship Valid Card o Mga Iba pang Benepisyo Binibigyan ng tip ng mga employer sa U.A.E. ang kanilang empleyadong domestic worker kapag mayroong mga okasyon o pagtitipon Binibilan din nila ito ng mga gintong alahas at dagdag na pera makabili ng mga pasalubong sa pamilya. Sinasagot din nila ang mga shipping expenses para sa padala ng mga domestic workers sa kanilang bansa. Immigration Law Ang mga migrant domestic workers ay sakop ng Immigration Law ng U.A.E. Mayroong silang apat (4) na batas na kinakailangang sundin. Ang pinakaimportante dito ay ang pagbawal sa family reunion na nakasulat sa 1996 amendment. Nakasaad din dito ang dalawang (2) kondisyon na kailangan sundin ng non-national na employer kapag kukuha ng domestic worker. Ito ay ang mga sumusunod: 1. Kailangan hindi bababa sa DHS 6,000 o US $2,000 ang kinikita ng non-national. 2. Kailangan bayaran ng non-national ang gobyerno ng U.A.E. ng DHS 4,000 o US $1,200. o Domestic Card Kinakailangan na mayroong Domestic Card ang mga employer na nais kumasundo ng mga migrant domestic workers. Sa paraan na ito namamanmanan ng Department of Immigration kung ilan ang domestic worker na nagtratrabaho sa isang isponsor. Responsibilidad ng employer na ipaalam agad sa gobyerno kung umalis na ng bansa o lumayas sakanya ang domestic worker. Dahil kapag hindi, ituturing parin na sa ilalim niya ang sinasabing domestic worker.

17 Mga Karapatan Bilang Domestic Helper 31 Kafala System Ang Kafala System ay kinikilala din bilang Sponsorship System na ipinatutupad ng U.A.E. Ang mga employers ng mga migrant domestic workers ay ang tumatayong isponsors nila. Napupunta sa employer ang kapanyarihan na kontrolahin ang kadagalaw ng domestic worker dahil sila ang may hawak ng visa nito. Responsibilidad ng employer ang pasaporte at iba pang opisyal na dokumento hangga t makaalis ito ng bansa. Sa unang tatlo (3) hanggang apat (4) na buwan, pwedeng magsumbong ang employer o ang domestic worker sa ahensya kapag nagkaroon ng problema. Pwedeng mabago ang legal na katayuan o trabaho ng domestic worker kapag nangyari ito. 13

18 Laman ng Employment Contract 2007 Employment Contract Para sa Domestic Workers at Sponsors 32 Ang Employer Agreement Contract para sa mga domestic workers o ahensya at amo ay dapat parehong nasa salitang Ingles at Arabic upang maintindihan ng dalawang panig. Mayroong labing-isang (11) na mga Artikulo na nilalaman ang kontrata ng: First Party bilang ang Employer Second Party bilang ang Servant o Domestic Helper o Nakasaad dito ang mga sumusunod: I. Pangalan ng Amo Tirahan ng Amo Nasyonalidad Kasarian Passport # Telepono II. Pangalan ng Domestic Helper Nasyonalidad Kapangnakan Tirahan Pangalan at Tirahan ng Emergency Contact Kasarian Passport # o Ang mga Nilalaman: I. Unang Artikulo: Ang Uri at Deskripsyon ng Trabaho at Suweldo 1 Dapat nakasaad kung magkano ang suweldo ng Pilipinong Domestic Helper pati narin ang mga sumusunod: Kung kailan ibibigay o sa anong araw ng buwan ibibigay ang suweldo. Halimbawa: Ang suweldo ay dapat ibigay ng buo sa tuwing katapusan ng buwan. Kasama na rin ang pagkain sa araw-araw Ang amo at domestic helper ay dapat pumirma ng salary record upang mapatunayan ang pagbigay at pagtanggap ng suweldo. Ang listahan o kasunduan na ito ay nakasaulat sa Arabic at Ingles at nasa kamay naman ng amo. 2 Ang Domestic Helper ay pumapayag sa trabaho, obligasyon, at batas na isinaad ng amo. 3 Ang Amo ay hindi pwedeng mag-utos ng mga trabahong delikado nakasasama sa kalusugan at kaligtasan ng Domestic Helper o anumang labag sa karapatan at dignidad ng tao. 4 Ang Amo ay hindi pwedeng pilitin ang Domestic Helper na magtrabaho para sa ibang tao, maliban na lamang kung ang mga ito ay nakasaad sa mga kondisyon ng Entry at Foreigner s Residency Law. 5 Ang Amo ay nangangakong tutulungan ang Domestic Helper na ipadala at ihatid ang suweldo nito sa pamamagitan ng regulasyon ng bangko. 14

19 Laman ng Employment Contract 15 II. Ikalawang Artikulo: Ang Ayos ng Trabaho at Bakasyon 1 Ang trabaho ay nasaayos na may kasunduan sa pagitan ng amo at domestic helper, kasama na ang sapat na bakasyon at pahinga. 2 Ang servant o domestic helper ay dapat bigyan ng isang (1) buwang bakasyon na may bayad pagkatapos makumpleto ng konrata. Ang domestic helper naman ay pwedeng piliin o kunin ang bayad para sa isang buwan na lamang kaysa sa sa isang buwang bakasyon, kasama na rin ang halaga ng isang return ticket pauwi sa Pilipinas. III. Ikatlong Artikulo: Tiket sa Pagbiyahe Sa oras na matapos ang kontrata, ang amo ay dapat magbayad para sa pamasahe pauwi sa Pilipinas ng domestic helper. IV. Ikaapat na Artikulo: Tutuluyan o Tirahan Ang amo ay dapat magbigay ng maayos, ligtas, at malinis na tirahan para sa domestic helper o servant. V. Ikalimang Artikulo: Mabuting Pagtrato 1 Ang amo ay pumapayag na tratuhin ang domestic helper ng makatao na may dignidad at proteksyon sa katawan at pagkatao. 2 Ang domestic helper ay pumapayag na gawin ang kanyang mga trabaho at obligasyon ng buong loob at kusanduang tutuparin ang mga ito na may paggalang sa moral, kultura, at tradisyon ng bansang pinagtratrabahuhan. VI. Ikaanim na Artikulo: Komunikasyon at Pakikitungo 1 Ang amo ay dapat tumulong sa domestic helper sakaling may problema o di pagkakasundo ito sa pamilya sa Pilipinas, ngunit may paggalang parin sa personal na buhay ng domestic helper sa lahat ng pagkakataon. 2 Ang domestic helper ang may sagot o magbabayad sa pagpapadala ng mga liham sa kanyang pamilya sa Pilipinas. VII. Ikapitong Artikulo: Pangangalaga sa Kalusugan Ang amo ay inoobliga na magbigay ng panggamot at pangangalaga sa kalusugan para sa domestic helper. VIII. Ikawalong Artikulo: Pagkamatay at Paglibing Sakali mang ang domestic helper ay sumakabilang buhay habang nasa ilalaim ng kontrata sa kanyang pagtratrabaho, ang amo ay dapat magbayad sa pamilya ng domestic helper ng nararapat na kompensasyon para sa sahod ng buwan na iyon kung kailan pumanaw ang domestic helper. Ang amo rin ay obligadong ibalik ang katawan at lahat ng personal na gamit ng domestic helper pauwi ng Pilipinas. IX. Ikasiyam na Artikulo: Ang Durasyon o Haba ng Kontrata 1 Ang haba ng kontrata ay dalawang (2) taon mula sa petsa ng pagdating ng domestic helper sa UAE, at maaaring dagdagan pa ng isang (1) taon o higit pa, depende sa kahilingan ng dalawang magkabilang panig. Kung sakaling ang amo ay humiling na isawalang bisa ang kontrata o kasunduan, ang amo ay dapat magbigay ng tiket sa domestic helper pabalik ng Pilipinas at pagbayad ng buong isang buwang suweldo. 2 Ang domestic helper ay maglilipat o magpapadala ng pera sa Pilipinas, kung ang kontrata ay napigil o nahinto. X. Ikasampung Artikulo: Di Pagkakasundo sa Pagitan ng Dalawang Panig 1 Kung sakaling may hindi pagkakasunduan sa dalawang panig, pareho ay obligadong makipag-ugnayan sa Naturalization and Residency Administration at kung wala pa rin mapagkasunduan pagkatapos ng dalawang linggo ay maaring dalhin ang problema sa lokal na korte. 2 Kasama ng kaparusahan na nakasaad sa Entry at Residency Law, ang karapatan ng domestic helper ay mapawawalang bisa at mawawalan ng epekto sakaling ang domestic helper ay tumakas o biglang umalis.

20 Laman ng Employment Contract XI. Ikalabing-isang Artikulo: Pag-abruba sa Kontrata 1 Ang kontrata ay nagmula sa ilalaim ng Law Number 6 sa taong 1973, Foreigner s Entry and Residency. 2 Ang amo ay obligadong sundin at gawin lahat ng prosesong nakasaad sa Specialized Naturalization and Residency Administration. 3 Ang employer ay obligadong sundin lahat ng regulasyon sa pagtanggap ng domestic helper kahit na ang pagtanggap sa domestic helper ay wala sa tulong ng Domestic Workers Offices. PAALALA: Ang kontrata ay dapat may pirma ng employer at domestic helper, nakaprint sa tatlong kopya, parehong nasa salitang Arabic at Ingles, at may kopya ang dalawang panig na nakapirma. Ang ikatlong kopya naman ay nakatago sa Naturalization and Residency Administration kung kinakailangan. 16

21 Gabay Para Makaiwas sa Illegal Recruitment Ano ang Illegal Recruitment? 33 Alinsunod sa Artikulo 13 ng Labor Code ng Pilipinas, ang pinakasimpleng depinisyon ng Illegal Recruitment ay ang pagkalap ng mga manggagawang Pilipino para magtrabaho sa ibang bansa ng walang lisensya o walang awtoridad mula sa POEA. Iba Pang Anyo ng Illegal Recruitment Pagsingil o pagtanggap ng pera na mas malaki pa sa kinakailangang bayad; Paggawa ng mga pekeng dokumento na may kaugnayan sa recruitment o employment; Pagbigay ng maling impormasyon o dokumento para lamang makakuha ng lisensya o awtoridad sa ilalim ng Labor Code; Pagpilit sa manggagawa na umalis sa kasalukuyang trabaho para alokan ng iba pang trabaho sa ibang bansa; Pagpadala ng mga manggagawa sa mga lugar na mapanganib sa kalusugan, moralidad o sa dignidad ng Pilipinas; Pagpalit o pagbago ng employment contracts na walang pahintulot mula sa Department of Labor and Employment; Pagtago ng mga dokumentong may kaugnayan sa pagbiyahe ng OFW kapalit ng pera; Hindi pagsumite ng mga ulat tungkol sa katayuan ng trabaho, placement vacancies, remittances ng foreign exchange earnings at iba pang impormasyon na may kinakailangang malaman ng Secretary ng Labor and Employment. Paano Makakaiwas sa Illegal Recruitment 34 (Tignan ang mga litrato sa susunod na pahina para sa mas detalyadong eksplanasyon) PAALALA: Para siguradong lisensyado ang ahensyang balak aplayan o inaaplayan, tumungo sa POEA website ( ph/cgi-bin/aglist.asp?mode=all) para sa kumpletong listahan ng mga accredited na ahensya. 17

22 Gabay Para Makaiwas sa Illegal Recruitment 18

23 beer ang pag-alis NG pilipinas Mga Dapat at Di-Dapat Gawin sa sa Dubai (UAE) (UAE) 35 Halimbawa: kanan Tumanggap lamang ng pagkain o inumin gamit ang kanang kamay, ito rin ang damat gamitin sa pagkain at pag-inom. Magdamit ng disente at nararapat lamang nang sa gayon ay makapagbigay ng respeto at konsiderasyon sa mga lokal na naninirahan sa Dubai o UAE pati na rin sa kanilang mga kaugalian. Tandaan na kapag Ramadan, ang mga Muslim ay nag-aabstina sa pagkain, pag-inom, at paninigarilyo sa gitna nang pagtaas ng araw at paglubog nito. MGA DAPAt GAWIN SA PAGTIRa SA UAE Huwag magpakita ng "Public Display of Affection" o PDA, ang paghawak ng kamay ay tanggap subalit ang paghalik at paghawak sa ibang bahagi ng katawan ng miyembro ng kabilang kasarian ay hindi maaaring gawin, maaari kang maaresto at makulong dito. Pagbigay ng "Bad Finger", Paglabas ng Dila, Kahit na ang agresibong kumpas ng kamay, at Pagtawag sa isang tao gamit ang daliri o mga daliri ay kinokonsiderang bastos. Pagbigay ng "Bad Finger", Paglabas ng Dila, Kahit na ang agresibong kumpas ng kamay, at Pagtawag sa isang tao gamit ang daliri o mga daliri ay kinokonsiderang bastos. MGA HINDI DAPAt GAWIN SA PAGTIRa SA UAE Huwag magsuot ng mga pang-itaas na masyadong mababa, masyadong maigsing pang-ibaba, at "sleeveless" para sa mga kababaihan. At sa mga kalalakihan naman ay hindi dapat makitang maglakad sa mga pampublikong lugar na naka pang swimming at bikini kung wala rin naman sila sa beach o swimming pool. (Para sa mga kalalakihan) Huwag maunang makipagkilala sa mga Emirati na kababaihan nang nakikipagkamay hanggang siya ang maunang mag-abot ng kanyang kamay. Huwag ipakita ang talampakan ng paa o nagpapakitang ang iyong paa ay nakaturo sa isang tao. Huwag dumikwatro o umupo sa harapan ng importanteng bisita o opisyal, kinokonsidera itong bastos o di katanggap tanggap. Ang Dubai o UAE ay isang bansang Muslim at ang kultura, pag-uugali, at tradisyon na ginagawa ng mga taong nakatira dito ay purong Arab, base na rin sa mga turo sa relihiyong Islam. (Para sa mga OFW na hindi Muslim) Huwag kumain, uminom, o manigarilyo sa pampublikong lugar lalo na sa harap ng ibang mga tao. Huwag magdala ng mga ipinagbabawal na gamot, produktong karne o baboy, at pornograpikong libro at iba pa pang materyal na kagaya nito. 19 Huwag kumuha ng mga litrato ng mga moske, mga base ng militar at lalo na ang mga kababaihang Arab. Huwag mag-alok ng inuming alkohol o pagkain na may karne sa mga Muslim na kakilala. beer Huwag lumabas sa pampublikong lugar ng nakainom. Huwag makipag live-in, magkaroon ng sekswal na relasyon sa labas ng kasal, pakikipagrelasyon sa may asawa at ang homsekswalidad ay mahigpit na ipinagbabawal.

24 Mga Paglabag at Nararapat ng Parusa Para sa mga Land-Based Worker Kabilang ang mga House Helper at Domestic Helper 38 Ang mga sumusunod ay nakasaad ng malinaw sa mga Batas at Regulasyon na ipinapatupad ng POEA: Ang mga Sumusunod ay Seryosong Paglabag sa Batas at ang mga Karampatang Kaparusahan 1 Ang paggawa ng isang mabigat na kasalanan o krimen na dapat maparusahan ng batas ng Pilipinas at batas ng bansang pinagtratrabahuhan. Unang Paglabag: Anim na buwan at isang araw hanggang Isang (1) taon na pagsuspinde mula sa pagsali sa Overseas Employment Program. Pangalawang Paglabag: Permanenteng pagkatanggal o diskuwalipikasyon. Ang mga Sumusunod Naman ay mga Mas Mababang Paglabag sa Batas at ang mga Karampatang Kaparusahan 1 Pagsumite o paggawa ng mga pekeng impormasyon o dokumento para maaprubahan ang aplikasyon sa trabaho o employment. Unang Paglabag: Dalawa hanggang anim na buwan (2-6) na pagsuspinde mula sa pagsali sa Overseas Employment Program. Ikalawang Paglabag: Anim na buwan at isang araw hanggang Isang (1) taon na pagsuspinde mula sa pagsali sa Overseas Employment Program. Ikatlong Paglabag: Permanenteng pagkatanggal o diskuwalipikasyon. 2 Hindi makatarungang pagtanggi na umalis patungo sa bansa o lugar na pagtratrabahuhan pagkatapos na lahat ng paggawa at pag-alis na dokumento ay naaprubahan na ng mga ahensya ng gobyerno na kinakailangan. Unang Paglabag: Anim na buwan at isang araw hanggang Isang (1) taon na pagsuspinde mula sa pagsali sa Overseas Employment Program. Pangalawang Paglabag: Permanenteng pagkatanggal o diskuwalipikasyon. 2 Hindi makatarungang paglabag sa employment contract. Unang Paglabag: Dalawa hanggang anim na buwan (2-6) na pagsuspinde mula sa pagsali sa Overseas Employment Program. Ikalawang Paglabag: Anim na buwan at isang araw hanggang Isang (1) taon na pagsuspinde mula sa pagsali sa Overseas Employment Program. Ikatlong Paglabag: Permanenteng pagkatanggal o diskuwalipikasyon Pagnakaw o pagkuha ng pondo o pera ng kumpanya at/o mga kagamitan na ipinagbilin ng kasamahan sa trabaho para ipadala sa kanilang pamilya o kaanak sa Pilipinas. Unang Paglabag: Dalawa hanggang anim na buwan (2-6) na pagsuspinde mula sa pagsali sa Overseas Employment Program.

25 Mga Paglabag at Nararapat ng Parusa Para sa mga Land-Based Worker Kabilang ang mga House Helper at Domestic Helper 37 Ang mga Sumusunod Naman ay mga Mas Mababang Paglabag sa Batas at ang mga Karampatang Kaparusahan 4 Ikalawang Paglabag: Anim na buwan at isang araw hanggang Isang (1) taon na pagsuspinde mula sa pagsali sa Overseas Employment Program. Ikatlong Paglabag: Permanenteng pagkatanggal o diskuwalipikasyon. Bayolasyon sa mga sagradong ritwal at kaugalian ng bansang pinagtratrabahuhan. Unang Paglabag: Dalawa hanggang anim na buwan (2-6) na pagsuspinde mula sa pagsali sa Overseas Employment Program. Ikalawang Paglabag: Anim na buwan at isang araw hanggang Isang (1) taon na pagsuspinde mula sa pagsali sa Overseas Employment Program. Ikatlong Paglabag: Permanenteng pagkatanggal o diskuwalipikasyon. Paalala: Kahit sino ay may karapatang magsampa ng kaso o reklamo laban sa Domestic Helper o House Helper (Land Based OFW), maaari itong gawin sa POEA at nasa ilalim ng panunumpa. Ang POEA naman ay magsasagawa ng aksyon at lilitisin ang kaso o reklamo sang ayon sa impormasyon na galing sa OFW. 21

26 Ang Iba Pang Posibleng mga Paglabag ng mga OFW/ Domestic Helper/ House Helper: beer A A STRIKE!! STRIKE!! STRIKE!! Adiksyon sa droga o posesyon ng ipinagbabawal at delikadong gamot; Paglalasing, lalo na kung ang batas ng bansang pinagtratrabahuhan ay mahigpit na ipinagbabawal ang mga nakalalasing na inumin, kemikal, at iba pang kagaya nito; Pagtakas o pag-abandona sa employer; A A Pagsusugal o iba pang kagaya nito, lalo na kung ang batas ng bansang pinagtratrabahuhan ay mahigpit na ipinagbabawal ang mga ito; Nagpapasimuno o sumasali sa mga strike o alinmang paghinto ng trabaho kung saan ang mga batas ng pinagtratrabahuhan ay ipinagbabawal ang mga nasabing kilos; Paggawa ng kaguluhan o preblema sa lugar ng pinagtratrabahuhan; $ Pagnanakaw at panloloob; Vandalism employment contract $ Code of discipline Prostitusyon, Imoralidad, at Kalaswaan; Bandalismo o pagsira sa pagmamay ari ng kompanya o ng pinagtratrabahuhan. Pagdadala ng baril o pagmamay ari ng nakakamatay na armas; Ang hindi pagsunod sa mga nakasaad sa employment contract; Ang hindi pagbayad sa mga panunugutan sa pagbalik ng Pilipinas; Ang hindi pagsuporta sa pamilya; Ang hindi pagsunod sa "Code of Discpiline for Overseas Wokers." 22

27 Dagdag na Gabay Mula sa Migrante 39 1 Ipaalam sa pamilya kung ano ang pangalan ng agency, amo, magkano ang suweldo at saan ang lugar na pagtratrabahuhan. 2 Ipaxerox lahat ng mga dokumento na may kinalaman sa pag-alis at mag-iwan ng kopya sa pamilya. Agency xerox original amo magkano ang sweldo saan magtat rabaho 3 Ipaalam din sa Migrante ang lahat na mga impormasyon na may kinalaman sa pag-alis para masabihan ang Migrante Chapter sa bansang pagtratrabahuhan. migrante internat ional 23

28 ang pagdating pag-alis sa sa ibang pilipinas bansa Karaniwan talaga na nangyayari sa halos lahat ng bansa, kapag first-timer ka at nakita yung passport mo na Pilipino, talagang mararamdaman mo yung ibang klaseng paghihigpit dahil Pilipino ka. Kahit meron kang mga dokumento. 24 Mr. Gary Martinez, Presidente ng Migrante International

29 ang pagdating SA IBANG BANSA Lokasyon at Numero ng Embhada ng Pilipinas, OWWA at POLO Embahada sa Dubai (UAE) 40 Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary: Address: Tel No: Fax: Address: OWWA Dubai (UAE) 41 H.E. (Ms.) Grace R. Princesa Villa No. 8 Street No. 8, Sector 94, Zone 2, Al Bateen, Abu Dhabi, UAE, P.O. Box 3215 (9712) (9712) abudhabi.pe@dfa.gov.ph; auhpe@ philembassy.ae POLO Dubai (UAE) 42 Tel No: Fax No: Address: Labor Attache I: Tel No: Fax No: Address: (9712) (9712) owwa_uae@yahoo.com; dubai@ owwa.gov.ph Ms. Ma. Corazon Venus N. Abad (9714) ; (9714) (9714) polo_dubai@dole.gov.ph; polodxb@emirates.net.ae 25

30 ang pagdating sa bansa Dagdag na Gabay Mula sa Migrante 43 Napakaimportante na tandaan ang mga impormasyon na may kaugnayan sa tradisyon, kultura at mga kaugalian ng tao sa lugar ng pinagtratrabahuhan kumilos ang mga tao sa inyong araw-araw. Tradisyon kult ura kaugalian ng ta o Kailangang matutuong mag-obserba kung paano kapaligiran kapag walang alam tungkol sa kanilang kultura para maiwasang magkamali. Pagkatapos, pag-aralan ang lahat ng mga natutunan at i-apply ang lahat ng ito sa good morning ma'am. Kapag hindi naman sigurado sa isang bagay, 4 mas mabuting hintayin muna na iba ang 5 Importante din na palaging nasainyo ang inyong "cellphone" para bukas parin ang linya ng gumawa para malaman ninyo ang kahihinatnan. komunikasyon ninyo sa inyong pamilya sa Pilipinas kung sakaling may masamang mangyari. 26

31 ano ang aking ang pag-alis sa pilipinas GAGAWIN SAKALING MAY MANGYARI Hindi pagpapasahod o pagbabago ng kontrata ang nangunguna sa madalas na kasong nahahawakan namin sa Gitnang Silangan. Doon din yung pinakamataas na kaso ng mysteryosong pagkamatay. Dinedeclare nga namin na ito yung pinakamalalang sitwasyon eh, sa totoo lang. 27 Mr. Gary Martinez, Presidente ng Migrante International

32 ANO ANG AKING GAGAWIN SAKALING MAY MANGYAYARI Mga Kailangang Gawin Kung Sakaling Magkaroon ng Kaso 44 1 Ipagbigay alam sa Embahada ng Pilipinas o POLO ang kaso. 2 Makipag-ugnayan sa abogadong tinalaga ng DFA para mapabilis ang pag-absuwelto ng kaso. 3 Ipaalam ang buong kwento, ibigay ang lahat ng kailangang impormasyon at ipakita ang mga kinakailangang dokumento. Dagdag na Gabay Mula sa Migrante 45 Bago magsampa ng kaso, humingi muna ng payo 1 Alamin ang Criminal Justice System sa bansang 2 sa mga NGOs tulad ng Migrante International para pinagtratrabahuhan. malinawan sa kasong kinasasangkutan. migrante internat ional CRIMINAL JUSTICE SYSTEM 28

33 ANO ANG AKING GAGAWIN SAKALING MAY MANGYAYARI Mga Kailangang Dokumento Para Magsampa ng Kaso 46 Kumpletong Salaysay OFW Information Sheet Agency Verification Form POEA Approved Contract PDOS Certificate Photocopy ng Pasaporte Resibo Payslip Certificate of Indigency Iba pang mga dokumentong may kinalaman sa deployment na makakatulong sa kaso TANDAAN: Kung sakaling kayo ay naging isang biktima, o ang inyong kapamilya, o kaya naman may kakilala kayong biktima ng pang-aabuso, eksploytasyon, illegal termination, human trafficking, o kapabayaan mula sa gobyerno, huwag kayong magdalawang isip na magsumbong sa Migrante International. Nandito kami para tulungan kayo. I-click lamang ang link na ito: ( org/?page_id=1187t) at sagutan ang mga patlang sa Migrante Online Grievance Form. Sa pamamagitan nito, maipapaabot sa Migrante International ang nais ninyong iparating at agaran naman kayong matutulungan. 29

34 NOTES 30 1 Sabban, R. (2002). Migrant women in the United Arab Emirates: The case of female domestic workers (GENPROM Working Paper No. 10). Retrieved from International Labour Office website: public/---ed_emp/documents/publication/wcms_ pdf 2 U.S. Department of State, Bureau of Near Eastern Affairs. (2011). Background note: United Arab Emirates. Retrieved from bgn/5444.htm 3 Overseas Workers Welfare Administration. (2012). PDOS materials: United Arab Emirates. Retrieved from 4 Philippine Overseas Employment Agency. (2010). OFW deployment per country and skill new hires. Retrieved from stats/2010%20deployment%20by%20destination,%20occupation%20 and%20sex%202010%20-%20new%20hires.pdf 5 Department of Foreign Affairs. (2009). Passport requirements for first-time applicants. Retrieved from 6 Philippine Overseas Employment Agency. (2011). Hiring Filipino workers. Retrieved from 7 Department of Labor and Employment. (2009). Overseas employment: What is the overseas employment certificate (OEC) issued by the POEA? Retrieved from 8 Citizen Services. (2009). POEA overseas exit clearance requirements for ofws per country of work. Retrieved from requirements/?start=s&end=u 9 E-Governance Center of Excellence. (n.d.). POEA s e-link: Revisited. Retrieved from &id=62&itemid=1 10 Philippine Overseas Employment Agency. (2002). POEA rules and regulations governing the recruitment and employment of land-based overseas workers. Retrieved from POEA%20Rules.pdf 11 Philippine Overseas Employment Agency. (n.d.). Name hire processing procedure. Retrieved from 12 Philippine Overseas Employment Agency. (n.d.). Citizen s charter. Retrieved from Charter.pdf 13 Technical Education and Skills Development Authority. (n.d.). Frequently asked questions (FAQs) on assessment and certification: What is PTQCS? Retrieved from id= Technical Education and Skills Development Authority. (n.d.). Procedures and guidelines in applying for HSW NC. Retrieved from Technical Education and Skills Development Authority. (n.d.). Frequently asked questions (FAQs) on assessment and certification: What is a national certificate (NC)? A certificate of competency (COC)? Retrieved from 16 Department of Labor and Employment. (2009). Overseas employment: What are the legal documentation and processing fees that a recruitment agency is allowed to collect? Retrieved from php?mfc=2&pg=1 17 Department of Foreign Affairs. (n.d.). Passport fees. Retrieved from 18 National Bureau of Investigation. (n.d.). Online application. Retrieved from

35 NOTES Technical Education and Skills Development Authority. (2012). Procedures and guidelines in applying for HSW NC II. Retrieved from gov.ph/program.aspx?page_id=48 20 National Statistics Office. (2008). Fees collected by the office of civil registrar general by type of request. Retrieved from data/civilreg/ocrgrevfees.html 21 Department of Labor and Employment. (2009). Overseas employment: How much is the processing of documents at POEA. Retrieved from org/faq.php?mfc=2&pg=1 22 Philippine Overseas Employment Agency. (2011). Hiring Filipino workers. Retrieved from 23 L. Perez (personal communication, June 19, 2012) 24 Department of Foreign Affairs. (2009). Mission/vision. Retrieved from 25 Department of Labor and Employment. (2009) About DOLE. Retrieved from 26 Overseas Workers Welfare Administration. (n.d.). The OWWA. Retrieved from 27 Philippine Overseas Employment Agency. (n.d.). About POEA. Retrieved from 28 Embassy of the Republic of The Philippines South Korea. (n.d.). Philippine overseas labor office. Retrieved from polo.asp 29 Overseas Workers Welfare Administration. (n.d.). Pre-departure orientation seminar (PDOS). Retrieved from 30 Sayres, N. J. (2007). An analysis of the situation of Filipino domestic workers (ILO Special Action Programme to Combat Forced Labour: Mobilizing Action for the Protection of Domestic Workers from Forced Labour and Trafficking in Southeast Asia). Retrieved from International Labour Organization website: pdf 31 Sabban, R. (2002). Migrant women in the United Arab Emirates: The case of female domestic workers (GENPROM Working Paper No. 10). Retrieved from International Labour Office website: pdf 32 (2007). Contract agreement to bring in sponsored person of domestic worker category and their sponsors. Retrieved from com/home/wp-content/uploads/2008/09/poeaadvisory12_07.pdf 33 Department of Labor and Employment (n.d.). What is illegal recruitment? Retrieved from 34 Department of Labor and Employment. (n.d.). How to avoid illegal recruitment. Retrieved from 35 Overseas Workers Welfare Administration. (2012). PDOS materials: United Arab Emirates. Retrieved from pdos/materials/uae.html 36 van Leijen, M. (2012, February 28). UAE laws you must know to stay out of trouble. Emirates 24/7 News. Retrieved from 37 Villanueva, E. (2010). Gabay sa mga karapatan ng Overseas Filipino Worker. Quezon City: Central Book Supplu, Inc. 38 Ople, S. (2006). Paalis ka na pala: Gabay para sa OFW. Manila: Blas F.

36 NOTES Ople Policy Center and Training Institute. 39 G. Martinez (personal communication, February 25, 2012) 40 Department of Foreign Affairs. (2012). Philippine embassies and consulates general directory. Retrieved from about-the-dfa/rp-embassies-consulates-a-rcos/phl-embassies-and-consulates-general 41 Overseas Workers Welfare Administration. (2012). International offices directory: United Arab Emirates. Retrieved from wcmqs/directory/international/united+arab+emirates.html 42 Department of Labor and Employment. (2012). Directory of Philippine Overseas Labor Offices (POLOs): POLO Dubai. Retrieved from dole.gov.ph/contact/dole_contacts.php 43 G. Martinez (personal communication, February 25, 2012) 44 L. Perez (personal communication, June 19, 2012) 45 G. Martinez (personal communication, February 25, 2012) 46 Migrante International. (n.d.). Manwal ng mga para-legal. [Manual]. Cubao, QC. 32

37